In het nieuws: Plastic tasjes niet langer gratis

Niet meer gratis

De Nederlander gooit per jaar gemiddeld 1,5 kilo plastic tassen bij het afval. Om dat tegen te gaan, mogen winkeliers sinds 1 januari geen gratis plastic tasjes meer meegeven aan hun klanten. Met dit verbod voldoet Nederland aan de Europese richtlijn om het gebruik van plastic tassen te verminderen. Dit moet zwerfvuil terugdringen en de verspilling van grondstoffen voorkomen.

Steun

Het verbod op gratis plastic tasjes krijgt steun van veel consumenten, blijkt uit een peiling van het ING Economisch Bureau. Van de ruim 26.000 mensen die de poll op Mijn ING Nieuws invulden, vindt 54% dat het plastic tasje niet gratis hoeft te zijn. Ruim 4 op de 10 vinden van wel. Een heel klein deel (3%) van de ondervraagden maakt het niet uit.

Meer dan we denken

Volgens voorlichtingsorganisatie Milieu Centraal gebruiken we meer tasjes dan we denken. Per week zijn het er gemiddeld 4 tot 5. Per jaar gaat het om ruim 230 plastic tassen. De meeste daarvan gebruiken we maar één keer. Het staat winkeliers vrij om zelf de prijs van een tasje te bepalen. De overheid houdt een richtprijs aan van 25 cent per stuk. De gemiddelde consument zou dan jaarlijks voor ruim 57 euro aan plastic kopen.

Taxfree

Sommige plastic tasjes blijven wel gratis. Bijvoorbeeld als verpakking voor losse groente, fruit en brood. Ook onverpakte rauwe vis en vlees mogen nog in plastic worden verpakt, om vervuiling of besmetting met ziektemakers te voorkomen. De doorzichtige zakjes voor vloeistoffen, spuitbussen of gels in de taxfreeshop op de luchthaven blijven ook gratis.

Niets is voor niets

Gratis tasjes bestonden eigenlijk al niet, stelt Marten van Garderen van het ING Economisch Bureau. “Gratis klinkt sympathiek, maar de kosten van de tassen moesten natuurlijk al wel ergens worden goedgemaakt. Uiteindelijk betaalt de consument gewoon zelf mee aan z’n gratis tas. Daarnaast lokt het ook extra vraag uit als consumenten ergens niet voor hoeven te betalen. Dat zien we bijvoorbeeld bij gratis openbaar vervoer of gratis museumbezoek. Dat heeft als gevolg dat er extra capaciteit nodig is om bomvolle bussen en treinen te voorkomen. En musea moeten bij hogere bezoekersaantallen meer kosten maken voor onderhoud, schoonmaak en beveiliging.”

Bewuster

Nu er voor elk tasje betaald moet worden, zullen er voortaan minder plastic tasjes over de toonbank gaan. “Het gaat zeker schelen als er kosten aan verbonden zijn”, zegt Van Garderen. “Het maakt consumenten bewuster. Daarnaast zal het beprijzen van plastic tasjes hergebruik stimuleren. Het zal ook verschil maken dat we door de maatregel aangespoord worden om zelf een tas mee te nemen.”

Papier

Sommige winkels gaan over op draagtassen van papier. “Veel mensen hebben een goed gevoel bij papier, omdat het een natuurlijk materiaal is”, zegt Linda Nijenhuis van Milieu Centraal. “Maar voor een papieren tas heb je meer grondstoffen nodig om dezelfde draagkracht te krijgen. En hij gaat minder lang mee. Een papieren tas is zelfs drie tot tien keer slechter voor het milieu dan een plastic tas. We adviseren consumenten om ook andere materialen voor eenmalig gebruik liever niet aan te nemen. Het kan wel een positiever imago hebben, maar het is niet altijd een betere keuze voor het milieu.” Ze raadt aan om een eigen tas mee te nemen. “Je hebt ook van die handige, stevige boodschappentassen die je heel klein kunt opvouwen. Die kun je altijd bij je hebben.”