ING: Tweederde bedrijven verwacht de verduurzamingsinspanningen in 2025 te versnellen

Nederlandse bedrijven verwachten hun verduurzamingsinspanningen in 2025 te versnellen. Ook de investeringen in verduurzaming nemen toe. Tegelijkertijd zijn er zorgen over de haalbaarheid van verduurzaming als gevolg van politieke veranderingen wereldwijd, met name door de veranderde houding in de VS ten opzichte van verduurzaming sinds het aantreden van president Trump. Bijna de helft van de managers denkt dat het presidentschap van Trump een grotere impact zal hebben op hun bedrijfsvoering dan het beleid van de Nederlandse regering. Een derde daarvan verwacht ook minder zaken te gaan doen met de VS. Het ondernemersklimaat in Nederland is intussen duidelijk verbeterd ten opzichte van vorig jaar. Dit blijkt uit het verduurzamingsonderzoek van ING onder het management van Nederlandse bedrijven met een omvang van 50 tot 1.000 werknemers.

Laurens de Vos, Directeur Business Banking bij ING Nederland: “Het is bemoedigend en opvallend om te zien dat Nederlandse bedrijven, ondanks geopolitieke spanningen en additionele regelgeving, hun verduurzamingsinspanningen in 2025 willen versnellen. Ook goed nieuws is dat het ondernemersklimaat in Nederland volgens de bedrijfsmanagers aanzienlijk is verbeterd ten opzichte van 2024. Bedrijven hadden toen weinig duidelijkheid over de koers van het nieuwe kabinet, terwijl ze te maken hadden met hoge loonkosten en inflatie. Er is nu meer houvast. Het ondernemersklimaat en verduurzaming hangen volgens mij nauw samen. Wanneer bedrijven duidelijkheid hebben, kunnen zij hun strategische doelstellingen versnellen, waarbij verduurzaming duidelijk prioriteit heeft."

Ondernemersklimaat duidelijk verbeterd

Het ondernemersklimaat in Nederland wordt door ruim de helft (53%) van de managers als goed tot uitstekend beoordeeld, een duidelijke stijging ten opzichte van vorig jaar, toen slechts 37% dat vond. De houding binnen bedrijven ten opzichte van duurzaamheid is ook weer positiever. 83% zegt dat dit positief tot zeer positief is, waarmee het percentage na een dip in 2024 (76%) weer op het niveau van eerdere jaren staat. Hetzelfde geldt voor de noodzaak tot verduurzaming binnen bedrijven; 76% van de managers vindt dit (heel erg) noodzakelijk. Ruim twee derde (66%) verwacht dat in 2025 een versnelling van de verduurzaming binnen de eigen onderneming zal plaatsvinden, vergeleken met zo goed als de helft (49%) vorig jaar. Een kwart van de bedrijven heeft het afgelopen jaar de verduurzamingsinvesteringen vergroot. Het budget voor de komende twee jaar als percentage van de omzet is 25%. In 2024 was dat17%. De helft van de bedrijven stelt dit jaar duurzaamheidseisen aan hun toeleveranciers, vorig jaar was dat nog 38%.

Grote impact Trump op verduurzaming en handel

Politieke veranderingen en internationale ontwikkelingen spelen een steeds belangrijkere rol bij de verduurzaming en bedrijfsvoering van Nederlandse ondernemingen. 40% van de managers maakt zich zorgen over de haalbaarheid van verduurzaming door politieke veranderingen, vooral door het beleid van president Donald Trump (21%) en de veranderingen bij Amerikaanse bedrijven met betrekking tot verduurzaming (17%). Het presidentschap van Trump wordt door 47% van de managers gezien als de belangrijkste invloed op de bedrijfsvoering, terwijl 33% het beleid van de Nederlandse regering als de grootste invloed beschouwt. De oorlog in Oekraïne staat op de derde plaats met 25%. Van de bedrijfsmanagers die verwachten dat Trump een grote invloed zal hebben op hun activiteiten, zegt 29% dat ze verwachten minder zaken te gaan doen met de VS. Men denkt minder te exporteren naar de VS (21%) en minder te importeren (20%). Deze daling wordt gecompenseerd door meer importen uit Europa (22%) en meer export binnen Europa (20%).

Tegelijkertijd denkt maar liefst 65% van de managers dat de veranderende relatie met de VS en de oorlog in Oekraïne ervoor zorgen dat de verduurzaming binnen Europa gaat versnellen omdat er een grotere urgentie is om tot energie-onafhankelijkheid te komen. De oplopende geopolitieke spanningen zullen volgens 69% van de managers zorgen voor een stijging van de inflatie (2024: 57%). Daarnaast verwacht 63% van de managers dat de rente zal stijgen (2024: 56%). Deze ontwikkelingen zullen gevolgen hebben voor de financiering van verduurzaming binnen bedrijven, zo verwacht men.

Consistent overheidsbeleid cruciaal voor verduurzaming

Het Nederlandse overheidsbeleid heeft het afgelopen jaar een grotere rol gespeeld in de verduurzaming van bedrijven. 64% geeft dat aan, het hoogste percentage sinds ING zes jaar geleden met het onderzoek begon. Volgens 36% van de bedrijfsmanagers is het opstellen en uitvoeren van consistent beleid essentieel voor verduurzaming. Daarnaast geeft de helft van de respondenten aan dat subsidies de belangrijkste stimulans zijn. Het Nederlandse duurzaamheidsbeleid wordt door 45% als effectief beschouwd, een duidelijke toename ten opzichte van de 32% van de afgelopen twee jaar. De Milieu-investeringsaftrek en de Energie-investeringsaftrek worden gezien als de meest stimulerende regelingen. Consistentie vanuit de overheid is ook cruciaal als er wordt gevraagd wat er nodig is om verder te verduurzamen. 25% beaamt dat, terwijl 29% vindt dat het verminderen van regeldruk noodzakelijk is.

Van het gas af

Steeds meer bedrijven streven ernaar volledig van het gas af te gaan. In 2025 wil 11% van de managers dit realiseren en in 2026 stijgt dit percentage naar 26%. De belangrijkste redenen hiervoor zijn het verduurzamen van het bedrijf (44%) en de verwachting dat de gasprijs langdurig hoog blijft (28%). Ook het verplicht zakelijk elektrisch rijden neemt toe. In 2025 en 2026 zal bijna de helft (48%) van de ondernemingen dit verplicht stellen voor medewerkers, terwijl een kwart (24%) het niet verplicht, maar wel mogelijk maakt. Verduurzaming wordt in toenemende mate gezien als iets dat bijdraagt aan het succes en de continuïteit van het bedrijf, zo bespaart het kosten (34%) en biedt het kansen in de markt (31%). Tweedere verwacht dat verduurzaming een positief effect heeft op het bedrijfsresultaat.

Rol van de bank

De mate waarin financiële instellingen worden gezien als ondersteunend in de verduurzaming is toegenomen. Het verstrekken van financiering blijft daarbij de belangrijkste bijdrage. Daarop volgen informatie over financieringsmogelijkheden en vereisten.

Laurens de Vos, Directeur Business Banking bij ING Nederland: “Ruim een kwart van de bedrijven geeft aan behoefte te hebben aan meer hulp of begeleiding bij de financiering van verduurzaming. Meer bedrijven maken gebruik van rentekorting die de bank voor verduurzaming verstrekt, en het belang hiervan is voor veel bedrijven toegenomen, zo zegt 51% ten opzichte van 34% vorig jaar. Circa een kwart zegt in gesprek te zijn met hun bank over verduurzaming, een derde is al samen met de bank bezig een verduurzamingsplan op te stellen en 12% heeft al zo’n plan bij de bank ingediend.”Circa een kwart van de bedrijven zegt in gesprek te zijn met hun bank over verduurzaming, een derde is al samen met de bank bezig een verduurzamingsplan op te stellen en 12% heeft al zo’n plan bij de bank ingediend.

Over het onderzoek

ING heeft dit onderzoek laten uitvoeren door onafhankelijk onderzoeksbureau DVJ Insights onder een representatieve steekproef van bedrijfsmanagers over alle sectoren van 248 Nederlandse bedrijven met een omvang van 50 tot 1.000 medewerkers. De resultaten zijn gewogen naar omvang van de bedrijven (gemeten in aantal werknemers). Het onderzoek vond van 7 maart tot 3 april 2025 plaats.