Nederlandse ondernemers minder positief over financiële gezondheid

Politieke stilstand en uitblijvende keuzes zorgen voor groeiende onzekerheid onder ondernemers. Ondanks dat de meerderheid van zzp’ers en mkb’ers hun financiële gezondheid als positief beoordelen, is het percentage zzp’ers dat hun financiële gezondheid beoordeelt als ‘goed’ gedaald met bijna 10% en zijn mkb’ers minder tevreden over hun financiële buffer. Bijna 40% van de zzp’ers maakt zich zorgen over de gevolgen van de wet schijnzelfstandigheid (VBAR) op hun werk als zelfstandige en 20% van de ondernemers verwacht negatieve impact van de verkiezingen op hun onderneming. Dit blijkt uit een onderzoek van ING onder ruim 500 zzp’ers en kleinbedrijven (2-20 werknemers) over de financiële gezondheid van hun bedrijf.

Arjen Hoekstra, Directeur Kleinzakelijk bij ING Nederland: “Ondernemers willen vooruit, maar voelen zich geremd door politieke onzekerheid. Vooral zzp’ers ervaren meer onzekerheid door de verscherpte controle op schijnzelfstandigheid en beperkte financiële buffers. Mkb’ers zijn positiever over hun prestaties, maar ook hier is de investeringsruimte afgenomen. In beide gevallen zien zij minder financiële mogelijkheden om lange termijn groeidoelstellingen te behalen en minder dan de helft voelt zich goed geïnformeerd over relevante wet- en regelgeving. De combinatie van trage economische groei, politieke onduidelijkheid en beperkte buffers maakt het lastig om te investeren in de toekomst.”

Verkiezingen zorgen voor onzekerheid  

Bijna één op de vijf ondernemers verwacht dat de uitslag van de Tweede Kamerverkiezingen een negatieve invloed zal hebben op de financiële situatie van hun bedrijf. Slechts 4% van de zzp’ers en 13% van de mkb’ers voorziet een positieve impact. Opvallend is dat zzp’ers vaker aangeven niet te weten wat de impact zal zijn (30%) dan mkb’ers (18%).  

Wet schijnzelfstandigheid en de opkomst van de BV

4 op de 10 zzp’ers maakt zich in enige mate zorgen over de verscherpte controle op schijnzelfstandigheid en de mogelijke gevolgen op hun werk als zelfstandige van nieuwe en strenge wetgeving. 7% van de zzp’ers heeft daadwerkelijk te maken gehad met twijfel over hun zelfstandigheid door opdrachtgevers of instanties.

Daarnaast blijkt uit data van ING dat de juridische structuur van zelfstandige ondernemers verandert. In 2025 is het aandeel BV’s onder startende ondernemers met 8% gestegen ten opzichte van vorig jaar, ten koste van de eenmanszaak. Dat komt vooral vanwege fiscale redenen, zoals de afbouw van de zelfstandigenaftrek en de komst van de verplichte AOV, ook al is die uitgesteld tot 2030.

Minder dan de helft van de ondernemers bouwt pensioen op

Slechts 42% van de zzp’ers bouwt actief pensioen op, tegenover 48% van de mkb’ers. Ook het afsluiten van een arbeidsongeschiktheidsverzekering blijft achter: 25% van de zzp’ers heeft een AOV, terwijl dit bij mkb’ers 42% is. De belangrijkste reden om geen AOV af te sluiten is de hoge premie (55% van de zzp’ers, 37% van de mkb’ers).

“Te weinig ondernemers bouwen nog pensioen op, en dat is een risico,” vervolgt Arjen Hoekstra. “Meer dan de helft zet geen geld opzij voor later. Dat betekent dat veel ondernemers straks afhankelijk zijn van wat er toevallig overblijft. Pensioenopbouw zou een vast onderdeel moeten zijn van de financiële planning. Vroeg beginnen met sparen of beleggen maakt echt het verschil.”

Duurzaamheid belangrijker voor mkb’ers

Mkb’ers investeren vaker in duurzaamheid dan zzp’ers: 41% zegt daar ruimte voor te hebben, tegenover 21% van de zzp’ers. Ook vindt 35% van de mkb’ers duurzaamheid essentieel voor de lange termijn stabiliteit van hun bedrijf, versus 17% van de zzp’ers. Binnen het mkb investeren vooral bedrijven met een jaaromzet boven de €1 miljoen vaker in duurzaamheid (57% vs. 32%).