Tien jaar na de start van de liberalisering in de zorg, is het zorgvastgoed in Nederland nog niet voldoende toekomstbestendig. Specialistische ziekenhuizen en verpleeghuizen moeten energiezuinigere en efficiëntere ‘smart buildings’ worden met klantgerichte kwaliteitszorg, waarbij slimme digitale oplossingen het welzijn en de veiligheid van patiënten verbeteren. Daarnaast vraagt het verdwijnen van verzorgingstehuizen die opgaan in woonzorgcentra, om nieuwe huisvestingsvormen voor consumenten en zorgdienstverleners. Dit alles vergt flexibele ontwerpen om zoveel mogelijk gebouwen te hergebruiken als woning of bedrijfsmatig onroerend goed. Voor meer flexibiliteit zijn kortere afschrijvingstermijnen van investeringen nodig. Dit verbetert zowel de levensduur als de betaalbaarheid van zorgvastgoed.
Dit zijn enkele van de conclusies van een expertmeeting die ING organiseerde bij de presentatie van de nieuwe Bouwkostennota Zorgvastgoed 2017, een gezamenlijk initiatief van het Adviescentrum voor Zorghuisvesting (AcvZ), ING en partijen uit de zorgbouw. Deze bevat geactualiseerde bouwindexen, met richtlijnen voor bijvoorbeeld het vloeroppervlak en de investeringskosten voor de zorgbouw.
“Het is belangrijk dat de vastgoedontwikkeling in de zorg beter wordt beheerst door de sector zelf om ervoor te zorgen dat projecten op een gezonde manier financierbaar blijven,” concludeert Rob van den Biggelaar, Manager Sectormanagent van ING. “Voor de haalbaarheid van toekomstige bouwprojecten zijn daarom nieuwe ijkpunten nodig die beter zijn afgestemd op het zorgstelsel en de gewijzigde economische omstandigheden.” Van den Biggelaar voorziet dat patiënten die specifieke zorg nodig hebben in de toekomst op minder locaties terecht kunnen en daarom bereid zijn voor hoogwaardige zorg verder te reizen. Daar tegenover staat dat algemene zorg ‘om de hoek’ beschikbaar moet komen.
"Ik denk dat geen enkele bestuurder of toezichthouder bij de realisatie van zorgbouwplannen het zich kan permitteren voorbij te gaan aan de kengetallen, benchmarks en trends van deze Bouwkostennota. Dit document is nu een geheel particulier initiatief, maar de betekenis is meer een publiek belang en verdient ondersteuning van VWS", zegt Tobias Witteveen, ervaringsdeskundige als voormalig bouwend bestuurder van Bartiméus Sonneheerdt en tevens oud-secretaris van de Algemene Rekenkamer.
ING verwacht dat er een sterker onderscheid komt tussen specifiek zorgvastgoed voor hoogwaardige zorg en dat voor algemene woon(zorg)voorzieningen. Van den Biggelaar: ”Hoogwaardige zorg vereist veelal specifiek en kapitaalintensief vastgoed dat alleen geschikt is voor zorgtoepassingen. Voor minder complexe zorg en dienstverlening kunnen generieke panden worden ingezet die ook andere functies kunnen hebben. Met name in dit laatste marktsegment vindt disruptie plaats, zoals ING al eerder concludeerde in haar visie op wonen en dienstverlening voor senioren
Bij disruptie denkt ING aan partijen die een bestaande markt versneld kunnen veranderen, zonder gehinderd te worden door de bestaande legacy. Bijvoorbeeld de nieuwe toetreders als (internationale en institutionele) vastgoedbeleggers die kijken naar locatie (randstad of regio), aanvangsrendement en alternatieve aanwendbaarheid of naar aanbieders van technologische ontwikkelingen die de eindconsument in staat stellen om algemene zorgtoepassingen naar hun woning toe te halen.
"Voor zorginstellingen betekent dit het maken van duidelijke keuzes rond het zorgvastgoed”, aldus van den Biggelaar. “Breng je het vastgoed van de balans, zijn locatie of inrichting essentieel voor jouw cliënten of wil je het in eigen beheer houden? Klantgerichtheid zal meer dan in het verleden als basis dienen voor de te maken keuzes. Het zorgvastgoed dient als middel voor het realiseren van kwalitatieve zorg."
Het is belangrijk dat de vastgoedontwikkeling in de zorg beter wordt beheerst door de sector zelf om ervoor te zorgen dat projecten op een gezonde manier financierbaar blijven. Voor de haalbaarheid van toekomstige bouwprojecten zijn daarom nieuwe ijkpunten nodig die beter zijn afgestemd op het zorgstelsel en de gewijzigde economische omstandighedenRob van den Biggelaar - Manager Sectormanagent van ING
Contactgegevens
-
Download vCard
- Harold Reusken
-
Head of Media Relations ING Nederland
Corporate Zaken
Sponsoring - harold.reusken@ing.com
-
Download vCard
- Alexandra Schippers
-
Fraude & Cybersecurity
KYC
Corporate Sustainability
ING Nederland fonds - alexandra.schippers@ing.com
-
Download vCard
- Daan Heijbroek
-
Hypotheken
ING Research (Economisch Bureau) Algemeen
Sparen
Pensioenen & Verzekeringen
Privacy - daan.heijbroek@ing.com